مارکو روبیو وزیر خارجه ایالات متحده، روز سهشنبه بار دیگر بر موضع دولت آمریکا در مذاکرات با تهران تأکید کرد و گفت که غنیسازی اورانیوم توسط جمهوری اسلامی در هیچ سطحی پذیرفتنی نیست.
او گفت: «وقتی شما یاد گرفتید چطور در هر سطحی غنیسازی کنید، فقط به زمان نیاز دارید تا آن را به سطح بالاتر برسانید. ایران پیشتر هم نشان داده که توانایی غنیسازی در سطوح بالا را دارد و در واقع، اکنون هم مشغول همین کار است.
به گفته مارکو روبیو: «حدود ۹۰ درصدِ فرآیند غنیسازی، رسیدن به سطح ۳.۶۷ درصد است؛ پس از آن، ادامه مسیر فقط مسئله زمان است.»
وزیر خارجه ایالات متحده همچنین درباره نیات جمهوری اسلامی از ادامه غنیسازی ابراز تردید کرد و گفت: «اگر ایران فقط به دنبال یک برنامه صلحآمیز هستهای و تولید انرژی است، مدلهایی در جهان وجود دارد که بسیاری از کشورها از آن پیروی میکنند. آنها نیروگاه میسازند و سوخت غنیشده را وارد آن میکنند تا برق تولید کنند. این مدل میتواند برای ایران هم قابل استفاده باشد».
او در ادامه افزود: «اما موضع ایران این نیست. آنها نمیخواهند فقط انرژی داشته باشند؛ میگویند غنیسازی مسئلهای ملی و مایه افتخار است. بهنظر ما، ایران میخواهد غنیسازی را به عنوان یک ابزار بازدارنده داشته باشد، چون تصور میکند این کار آنها را به قدرت آستانهای هستهای تبدیل میکند و در نتیجه، مصون خواهند بود.»
این سخنان در حالی مطرح شده که هنوز واکنش رسمی از سوی دولت آمریکا به سخنان اخیر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی منتشر نشده است. خامنهای روز سه شنبه بهشدت به خواسته آمریکا در خصوص تعلیق غنیسازی اورانیوم حمله کرد و آن را «غلط اضافه» خواند.
او گفت: «اینکه بگویند ما به ایران اجازه غنیسازی نمیدهیم، این غلط زیادی است.»
وزارت خارجه ایالات متحده هنوز به درخواست صدای آمریکا برای اظهار نظر درباره اظهارات خامنهای پاسخ نداده است. با این حال، این سخنان بهطور آشکار در تضاد با موضع رسمی آمریکا در مذاکرات قرار دارد.
مارکو روبیو روز سهشنبه در سخنانش، بدون اشاره به موضعگیری علی خامنهای درباره چشمانداز مذاکرات تهران - واشنگتن گفت: «این مذاکرات همچنان در جریان است، و امیدوارم ادامه پیدا کند، چون جایگزین آن به نظر من بسیار بدتر خواهد بود - هرچند شاید ضروری باشد. ما امیدواریم که بتوانیم به توافقی با ایران دست پیدا کنیم.»
دولت ایالات متحده یک شرط روشن برای هرگونه توافق با ایران تعیین کرده است: توقف کامل غنیسازی اورانیوم.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه کاخ سفید، روز یکشنبه در شبکه ای بی سی، بر خط قرمز ایالات متحده تأکید کرده بود:
«ما یک خط قرمز بسیار روشن داریم، و آن هم غنیسازی است. ما حتی ۱٪ توانایی غنیسازی را نیز نمیپذیریم. همهچیز باید از توافقی شروع شود که شامل هیچ غنیسازیای نباشد، چون غنیسازی راه را برای تولید سلاح باز میکند. و ما اجازه نخواهیم داد که بمبی به اینجا برسد.»
در پی اظهارات اخیر خامنهای، عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز گفت: «بحث غنیسازی اصلا موضوع قابل مذاکرهای نیست. رهبری امروز تکلیف را کاملا روشن کرد.»
اکنون که خامنهای بهطور علنی چارچوب مورد نظر آمریکا را رد کرده، سرنوشت این تلاشهای دیپلماتیک بیش از پیش در هالهای از ابهام قرار گرفته است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، پیش از آغاز رسمی مذاکرات میان تهران و واشنگتن، در مصاحبهای تلفنی با شبکه ان بی سی هشدار داده بود که «اگر توافق نکنند، بمباران خواهد شد؛ بمبارانی که تا به حال نظیرش را ندیدهاند.»